zondag, mei 06, 2007

Geel
Ik zie geel, letterlijk van top tot teen, zelfs mijn oogwit is geel. Het was lang geleden dat ik mij zo ziek voelde, 6 dagen lag ik als een misselijk hoopje ellende in mijn bed, mijn huisgenoot bracht me soms iets te eten maar ik had absoluut geen trek en hield niets binnen. En daarna kleurde ik geel. De dokter stelde gelijk de juiste diagnose: hepatitis A. Waarschijnlijk opgelopen in de Sinai waar ik vlak voor Pesach met mijn ouders, broertje en geliefde was. Slechts 2 dagen waren we er, maar als naieve, argeloze reiziger was ik niet ingeent. Natuurlijk stelde ik mij direct de vraag: wat wil HaShem hiermee zeggen? Waarom word ik ziek en de anderen niet? Voor 2 van de 4 is het antwoord simpel: Joost was twee jaar geleden ingeent voordat hij naar Afrika ging en Alies heeft de ziekte als kind gehad en is dus resistent. En gelukkig zijn mijn ouders niet besmet geraakt, want zoals mijn vader sms-te: een half jaar geen alcohol is een ramp voor een Rooda, maar als het moet dan moet het. Er zijn tenslotte ziekts die veel erger zijn.
Maar de Sinai is prachtig! Ik wil er terug en doorheen lopen. De stilte, de weidsheid, de kleuren: geel, rood, groen, zwart. Wij reden met een jeep dwars door de woestijn, klommen over een hoge zandduin en sliepen in een oase bij de Bedouinen in een tent,
5 matjes naast elkaar op de grond onder het palmendak. Gekleurde kleden op de vloer en aan de muur. Water gekookt op een houtvuurtje, maar wel met een mobiele telefoon in de hand! En de sterrenhemel, ongelooflijk, ik heb nog nooit zoveel sterren gezien. Uren zaten we te kijken en ons te verbazen dat er steeds meer sterren bleven verschijnen.
Dit is echt een bijbels landschap, zoals ik dat ook op plekken in Israel ervaar. Het is een oerlandschap, je voelt de geschiedenis in elke steen en elke rots. Een hele andere gewaarwording dan wanneer je bijvoorbeeld door de Beemster loopt. En met de beelden van deze landschappen, lees ik de Tora ook met andere ogen. Het verhaal van de vrouw van Lot zie ik voor me als ik ten zuiden van de Dode Zee rijdt. En vorig jaar stonden we in Jordanie op berg Nebo, de plek vanwaar Moshe het land zag liggen dat hij niet in mocht trekken. Een prachtig uitzicht over de Jordaanvallei Eretz Jisrael in. Alleen jammer dat er een bord stond met "Christian holy site", omdat een of ander kerkgenootschap de grond had gekocht. Ik ontplofte bijna toen ik dat las.
De Sinai, de woestijn die in onze traditie zo'n centrale plaats inneemt. "Hamidbar medaber" zingt Shlomo Bar op een van zijn cd's, "de woestijn spreekt". Het mooie is dat je in een in een ongevocaliseerde tekst niet weet of er 'midbar' (woestijn) of 'medaber' (spreekt) staat, de context moet dat duidelijk maken.
De woestijn, de plek waar de Eeuwige spreekt tot de profeten, waar het intiemste contact plaatsvindt en waar de transformatie zich voltrekt. De brandende braamstruik van waaruit de Eeuwige tot Moshe sprak, groeit -als je het tenminste gelooft- nog steeds in het Catharinaklooster dat wij bezochten. Een Grieks-Orthodox klooster aan de voet van de berg Sinai, met pal naast de kerk een moskee die door de lokale Bedouinen, die hand- en spandiensten voor de monniken verrichten, nog steeds in gebruik is. Om een glimp op te kunnen vangen moesten wij ons tussen de busladingen Nigerianen en Japanners doorwurmen.
De woestijn waar de Eeuwige neerdaalde in vuur en rook op de top van de berg Sinai, de Openbaring waar volgens de midrash alle Joodse zielen, ook de nog ongeboren zielen, aanwezig waren. De berg waar wij de Stenen Tafelen/Tien Geboden ontvingen en binnenkort met Shavuot opnieuw ontvangen. Maar er is ook een midrash die het beeld schetst dat de Eeuwige de berg boven ons hoofd houdt en vraagt of wij de Tien Geboden willen hebben. Een interessant rabbijns commentaar op 'het juk van Tora'. En de woestijn waar wij veertig jaar doorheen trokken, maar ook daarover is uiteraard een relativerende Joodse grap: dat kwam omdat Moshe als echte man te koppig was de weg te vragen.
"Hamidbar medaber", maar wat had die woestijn mij te zeggen? Ik weet het niet. Maar ik weet wel dat ik terug wil en de woestijn echt wil ervaren, lopend in stilte. En als je eenmaal hepatitus A hebt gehad, kun je het niet opnieuw krijgen. Dat scheelt weer.

1 Comments:

Anonymous Anoniem said...

In de woestijn waren de gelievde ook in een zeer intiem contact. bedoel je dan met eklaar of met god ?

Of allebei ?

12:52 a.m.  

Een reactie posten

<< Home